دکتر داریوش فرهود، خانم هانیه پورکلهر، خانم بهاره تاجیک،
سال ۱۴، شماره ۵۸ - ( ۱۲-۱۴۰۱ )
چکیده
بیماری آلزایمر یک اختلال عصبی پیشرونده است که باعث کوچک شدن مغز (آتروفی) و مرگ سلول‌ها های مغز می‌شود.
بیماری آلزایمر شایع‌ترین علت زوال عقل است و سبب کاهش مهارت‌های تفکر و رفتارهای اجتماعی فرد می‌شود. بیماری آلزایمر بیشتر در افراد بالای ۶۵ سال دیده می‌شود. خطر ابتلا به بیماری آلزایمر و سایر انواع زوال عقل با افزایش سن افزایش می‌یابد و تخمین زده می‌شود که از هر ۱۴ نفر بالای ۶۵ سال، یک نفر و از هر ۶ نفر بالای ۸۰ سال یک نفر به آن مبتلا شوند. اما حدود ۱ نفر از هر ۲۰ نفر مبتلا به آلزایمر زیر ۶۵ سال سن دارند. این بیماری آلزایمر زودرس یا جوان نامیده می‌شود. تقریباً ۸/۵ میلیون نفر در ایالات متحده با ۶۵ سال سن و بالاتر با بیماری آلزایمر زندگی می‌کنند. از این تعداد ۸۰ درصد ۷۵ سال و بالاتر هستند. از حدود ۵۰ میلیون نفر مبتلا به زوال عقل در سراسر جهان، بین ۶۰ تا ۷۰ درصد به بیماری آلزایمر مبتلا هستند.
بیماری آلزایمر یک بیماری پیشرونده و تخریب کننده عصبی است. دو شکل اصلی این بیماری عبارتند از: بیماری با شروع زودرس (خانوادگی) و بیماری با شروع دیررس (پراکنده)
فرم زودرس بیماری که بسیار نادر است و کمتر از ۵ درصد بیماران را تشکیل می‌دهد و به روش غالب مندلی به ارث می‌رسد و در اثر جهش در سه ژن APP،PSEN۱ و PSEN۲ ایجاد می‌شود. بیماری با شروع دیررس که بیماری با شروع دیررس در بین افراد بالای ۶۵ سال شایع است و توارث ۷۹ درصدی را شامل می‌شود و ابتلا به آن ناشی از عوامل ژنتیکی و محیطی است. تعداد زیادی از ژن‌ها در ایجاد آلزایمر دیررس نقش دارند. نمونه‌هایی که توسط مطالعات متعدد تأیید شده‌اند عبارتند از ABCA۷، APOE، BIN۱، CD۲AP، CD۳۳، CLU، CR۱، EPHA۱، MS۴A۴A/MS۴A۴E/MS۴A۶E، PICALM و.SORL۱
یافتن عوامل ژنتیکی باقیمانده که در ایجاد بیماری آلزایمر دیررس نقش دارند، پتانسیل ارائه اهداف جدید برای درمان و پیشگیری را دارد که منجر به توسعه استراتژی‌های مؤثر برای مبارزه با این بیماری ویرانگر می‌شود.
