مقدمه و هدف: موفقیت در ارتقای بهره وری نظام سلامت در هر کشور در مرحله اول وابسته به انتخاب مدیران شایسته است. اگر چه هم چنان به نظر میرسد یکی از مشکلات پیش رو در نظام سلامت ایران به ویژه در سازمانهای بهداشتی درمانی و آزمایشگاههای بالینی بی توجهی به شایستگی مدیران میباشد. لذا هدف از این مطالعه مروری حیطهای، تبیین مدل شایستگی در انتخاب مدیران آزمایشگاههای بالینی است. متدولوژی: این پژوهش از نوع مروری حیطهای است که با استفاده از کلید واژههای نظام سلامت، آزمایشگاه بالینی و شایستگی مدیران از سال 2000 تا 2023 با استفاده از پایگاههای دادهای فارسی و انگلیسی انجام شد. برای جمع آوری و ارائه یافتهها از راهنمای Arksey و Omalley در شش مرحله استفاده شد و ارزیابی کیفیت مقالات با استفاده از ابزار روشهای ترکیبی یا MMAT صورت گرفت. یافتهها: در پژوهش حاضر تعداد شش محور اصلی شامل رهبری مؤثر، دانش جامع مدیریت، وظایف مدیریتی، ویژگیهای شخصیتی متناسب با مدیریت، هوش مدیریتی و مهارتهای مدیریتی در انتخاب مدیران آزمایشگاههای بالینی در چارچوب MCAP و از طریق کدگذاری باز و استنتاجی استخراج شدند که توسط پژوهشگران پژوهش حاضر به تأیید رسید. اضافه شدن محور حرفه گرایی نیز به این مجموعه از محورها بر اساس چارچوب MCAP انجام شد و مدل نهایی شایستگی و شایسته سالاری مدیران در کشور ایران پیشنهاد گردید. نتیجه گیری: با توجه به تغییر و تحولات شگرف ایجاد شده در ساختار سازمانی، سازماندهی و هوشمند سازی آزمایشگاههای بالینی در قرن بیست و یکم، مدیریت این نوع سازمانها نیز نیازمند خلق مدلهای جدید در انتخاب مدیران بر اساس شایستگی متناسب با آزمایشگاههای بالینی در قرن جدید میباشد. لذا مدل شایستگی هیبریدی پیشنهاد شده میتواند در اداره آزمایشگاههای قرن بیست و یکم مورد بهره برداری قرار گیرد. اگر چه اداره سازمانهای موفق قائم به فرد نیست، بلکه مدل هیبریدی پیشنهادی در برگیرنده کلیه سطوح مدیریت بالینی و اجرایی سازمانهای بهداشتی درمانی و آزمایشگاههای بالینی میباشد تا با هم افزایی با یکدیگر بتوانند به نتایج و پیامدهای مطلوب دست یابند.
Dargahi H, Ketabchi Khonsari M H. - Explanation of the Competency model in Selection of Clinical Laboratories’ Managers: A Scoping systematic Review. 3 2024; 15 (62) :49-59 URL: http://labdiagnosis.ir/article-1-566-fa.html
درگاهی حسین، کتابچی خونساری محمد حسین. - تبیین مدل شایستگی در انتخاب مدیران آزمایشگاههای بالینی: یک مطالعه مروری حیطهای. نشریه آزمایشگاه و تشخیص. 1402; 15 (62) :49-59
