1- استاد دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی تهران، گروه علوم پایه/ اخلاق، فرهنگستان علوم پزشکی ایران، مرکز تحقیقات سلامت سالمندی 2- کلینیک ژنتیک
چکیده: (1800 مشاهده)
بیماری آلزایمر یک اختلال عصبی پیشرونده است که باعث کوچک شدن مغز (آتروفی) و مرگ سلول‌ها های مغز می‌شود. بیماری آلزایمر شایع‌ترین علت زوال عقل است و سبب کاهش مهارت‌های تفکر و رفتارهای اجتماعی فرد می‌شود. بیماری آلزایمر بیشتر در افراد بالای 65 سال دیده می‌شود. خطر ابتلا به بیماری آلزایمر و سایر انواع زوال عقل با افزایش سن افزایش می‌یابد و تخمین زده می‌شود که از هر 14 نفر بالای 65 سال، یک نفر و از هر 6 نفر بالای 80 سال یک نفر به آن مبتلا شوند.اما حدود 1 نفر از هر 20 نفر مبتلا به آلزایمر زیر 65 سال سن دارند. این بیماری آلزایمر زودرس یا جوان نامیده می‌شود. تقریباً 8/5 میلیون نفر در ایالات متحده با 65 سال سن و بالاتر با بیماری آلزایمر زندگی می‌کنند. از این تعداد 80 درصد 75 سال و بالاتر هستند.از حدود 50 میلیون نفر مبتلا به زوال عقل در سراسر جهان، بین 60 تا 70 درصد به بیماری آلزایمر مبتلا هستند. بیماری آلزایمر یک بیماری پیشرونده و تخریب کننده عصبی است. دو شکل اصلی این بیماری عبارتند از: بیماری با شروع زودرس (خانوادگی) و بیماری با شروع دیررس (پراکنده) فرم زودرس بیماری که بسیار نادر است و کمتر از 5 درصد بیماران را تشکیل می‌دهد و به روش غالب مندلی به ارث می‌رسد و در اثر جهش در سه ژن APP،PSEN1 و PSEN2 ایجاد می‌شود.بیماری با شروع دیررس که بیماری با شروع دیررس در بین افراد بالای 65 سال شایع است و توارث 79 درصدی را شامل می‌شود و ابتلا به آن ناشی از عوامل ژنتیکی و محیطی است. تعداد زیادی از ژن‌ها در ایجاد آلزایمر دیررس نقش دارند. نمونه‌هایی که توسط مطالعات متعدد تأیید شده‌اند عبارتند از ABCA7، APOE، BIN1، CD2AP، CD33، CLU، CR1، EPHA1، MS4A4A/MS4A4E/MS4A6E، PICALM و.SORL1 یافتن عوامل ژنتیکی باقیمانده که در ایجاد بیماری آلزایمر دیررس نقش دارند، پتانسیل ارائه اهداف جدید برای درمان و پیشگیری را دارد که منجر به توسعه استراتژی‌های مؤثر برای مبارزه با این بیماری ویرانگر می‌شود.
