1- استاد دانشکده پیراپزشکی شیراز، مرکز تحقیقات علوم و فناوری تشخیص آزمایشگاه 2- دانشکده پیراپزشکی شیراز
چکیده: (1053 مشاهده)
سندرم شوگرن ((SS)Sjogren’s syndrome) یک بیماری اتوایمیون مزمن پیشرونده است که معمولاً توسط روماتولوژیست ها پیگیری می‌شود. تشخیص تأخیری بیماری شایع است به این دلیل که علائم بیماری غیر اختصاصی و پیشرفت بیماری کند است. مشخصه ویژه بیماری SS خشکی چشم و دهان است هر چند که طیف وسیعی از علائم مانند درد مفاصل، راش‌های پوستی، سرفه‌های خشک مزمن، خشکی واژینال، بی حسی در اندام‌های انتهایی و خستگی طاقت فرسا را هم شامل می‌شود. معیارهای تشخیصی رایج که توسط انجمن روماتولوژی آمریکایی/ اروپایی در سال 2016 (2016 ACR/EULAR) ارائه شده می‌تواند در تشخیص SS کمک کننده باشد. این معیارها شامل علائم بالینی، مثبت شدن تست‌های سرولوژی و همچنین یافته‌های بیوپسی از غدد بزاقی می‌باشد. بیومارکرهای رایج که برای بیماری SS استفاده می‌شود شامل anti-SS-A /Ro،ANA, anti SS-B/La و RF می‌باشد. در حالی که این بیومارکرها جهت تشخیص بیماری مفید است همیشه به خصوص در اوایل بیماری مثبت نیستند و علاوه بر این اختصاصی بیماری SS نیز نمی‌باشند. چندین بیومارکر که اختصاصی غدد بزاقی - اشکی هستند جدیداً معرفی شده‌اند که شامل: SP-1 (salivary gland prolein-1) (parotid secretory protein) PSP و (Carbonic anhydrase) CA-6 می‌باشند. مطالعات نشان می‌دهد که این بیومارکرهای جدید در تشخیص زود به هنگام بیماری در مراحل اولیه بسیار حائز اهمیت هستند. به همین دلیل محققان تستی را طراحی کردند به اسم test SjO diagnostic که به طور تجاری جهت تشخیص بیماری SS در دسترس می‌باشد و در این تست از بیومارکرهای رایج (anti-SS- A/RO, anti-SS-B/La, ANA and RF) و همچنین بیومارکرهای جدید (antibodies to SP-1, PSP and CA-6) استفاده شده است. این تست حساسیت و اختصاصیت تشخیص SS را افزایش می‌دهد. تشخیص به موقع بیماری SS نیازمند همکاری روماتولوژیست ها، چشم پزشکان و دندان پزشکان و انتخاب درست differential work-up که شامل ارزیابی‌های فیزیکی و بالینی می‌باشد.
Sharifzadeh S, Nasri F. A review on the latest clinical and laboratory criteria for diagnosis of the Sjogren’s syndrome. 3 2023; 15 (61) :13-20 URL: http://labdiagnosis.ir/article-1-550-fa.html
شریف زاده صدیقه، نصری فاطمه. مروری بر آخرین معیارهای کلینیکی و آزمایشگاهی در تشخیص سندرم شوگرن. نشریه آزمایشگاه و تشخیص. 1402; 15 (61) :13-20
